Conlang Wiki
Advertisement
Język amulti
ΚΝᾍΚᾋ ᾺΜΎΛΤῚ
Utworzenie: RWHÔ w 2004 - 2010
Najnowsza wersja: 3.0
Regiony : 20 mizi
Ilość mówiących 12 024 200
Sposoby zapisu: amulti, greckie
Klasyfikacja: języki amulckie
język amulti
Status urzędowy
Język urzędowy : Amultia
Oficjalna regulacja: Akademia Amulti
Kody
Conlanger–1 Am, amu
Conlanger–3 hvr.amu.rw
Lista conlangów
Pilcrow Ta strona może zawierać znaki Unicode.

Język amulti (κνᾅκᾃ ὰμύλτὶ Knaikai Amulti) - jedyny oficjalny język Amultii, wywodzący się z pramikujskiego i odlegle pokrewny językom ahtialańskiemu, palańskiemu i makrackiemu. Jest językiem tonalnym.

W 2010 roku podjęto decyzję o tworzeniu języka wkraczając z modyfikacją mowy ludzkiej na poziom psycholingwistyki, w płytkim zakresie modyfikując normalny dla języków naturalnych i większości sztucznych sposób postrzegania rzeczywistości.

Dialekty[]

Język amulti posiada dwa główne dialekty, przy czym nadal dominujący jest ingresywny Te'et (ok. 62% mieszkańców). Drugi z nich, z dominującą wymową egresywną, to lautïska (ok. 30%). Oba dialekty różnią się przede wszystkim wymową, ale nie brakuje również różnic leksykalnych i gramatycznych. Niniejszy artykuł skupia się raczej na tym drugim.

Dominujący dialekt Te'er jest niemalże zupełnie ingresywny, używający dwóch mogących się krzyżować serii zachowań samogłosek, używający silnie rozwiniętą fleksję posiadającą cechy aglutynacji, natywnie wykorzystujące abugidowo-ideograficzne pismo. Określany jako język masarski. Zastępczo korzysta z rozszerzonego pisma greckiego politonicznego.

Lautïska[]

Jeden z dwóch dialektów to lautïska (λάλλτύσκἀ). Dominują w niej dźwięki wypowiadane w sposób egresywny. Jest ona wskazana dla obcokrajowców.

Samogłoski[]

α ε η ι ο υ ϋ
  • Α α /ä/,
  • Ε ε /e/,
  • Η η /ɨ/,
  • Ι ι /i/,
  • Ο ο /o/,
  • Υ υ /ï̜/, /ɯ̈/,
  • Ϋ ϋ /u/.

Spółgłoski[]

ь χχ δρ π τ κ β δ γ π̠ τ̠ κ̠ π̄ τ̄ κ̄ π̟ τ̟ κ̟ π̥ τ̥ κ̥ ϙ ϻ φ χ θ σ̄ σ ζ ρ λ λλ μ ν νν νγ ξ ψ ϛ
  • ἀ, ᾶ, ь /ʔ/, χχ /ħ/, δρ /ʕ/
  • π /p/, τ /t/, κ /k/
  • β /b/, δ /d/, γ /g/
  • π̠ /pʰ/, τ̠ /tʰ/, κ̠ /kʰ/
  • π̄ /pn/, τ̄ /tn/, κ̄ /kn/
  • π̟ /p’/, τ̟ /t’/, κ̟ /k’/
  • π̥ /ʘ/, τ̥ /!/, κ̥ /ǁ/
  • ϙ /q/, ϻ /ts/
  • φ, ϝ /f/, χ /x/, θ /s̠/
  • σ̄ , σ /s/, ζ /z̠/
  • ρ /r/, λ /ɫ/, λλ /w/
  • μ /m/, ν /n/, νν /n͈/, νγ /ŋ/
  • ξ /xs/, ψ /φs/, ς /ts/
  • ἁ /h/
Wymowa w Lautïsce
Przykład cecha cecha (nazwa) typ opis
kuema κὼεμἂ akcent niski bądź opadający
α kuema κὼεμἂ akcent średni, stały
ά kuema κὼεμἂ akcent wysoki bądź rosnący
sãnga σᾰνγᾰ tarcie krtaniowe niskie z tarciem
preglottalizowane, jeśli
zaczyna słowo
α sãnga σᾰνγᾰ tarcie krtaniowe średnie z tarciem
sãnga σᾰνγᾰ tarcie krtaniowe wysokie z tarciem
hsang ξανγ typ mowy zawsze
preglottalizowane
α tokso το̆κσὁ - neutralne
tokso το̆κσὁ napięcie z napięciem krtani
hsang ξανγ typ mowy szeptany

Gramatyka[]

Język amulti jest pozycyjnym językiem, w którym największe znaczenie mają pozycja słów, użycie synonimów i nadpartykuł. Podstawowym szykiem zdania oznajmującego jest SVO.

Budowa zdania[]

Podstawowe, przeciętne zdanie ma konstrukcję następującą, tabela zawiera przykład:

Zdanie - podstawowa budowa
(-2°) (-1°) 0 (5°) (6°)
nośnik emocji negacja rdzeń łącznik rzeczownikowo
-czasownikowy
orzeczenie czas liczba odnośnik potwierdzenie¹
Πῆρ σνἐ ζήὴνγ πᾰς φπ̟ὲδρ ϛπ̥υύ ξατьἐμ τ̠ῑχχ ϝαρί
Cieszę
się
że nie człowiek (łączn.) okazać się wtedy (przesz.) oni 2° ← 3° tak myślę
Πῆρ σνἐ ζήὴνγ πᾰς φπ̟ὲδρ ϛπ̥υύ ξατьἐμ τ̠ῑχχ ϝαρί.
Myślę, że cieszę się, że to nie ci ludzie okazali się wtedy nimi.

¹W mowie oficjalnej znajdują się tutaj cząstki honoryfikatywne.

Te'et[]

UWAGA: Dłuższe posługiwanie się mową ingresywną jest niebezpieczne dla krtani.
UWAGA: Niniejszy artykuł opisuje lautïskę. Te'et jest tylko wspomniany.

W języku amulti 80% występujących samogłosek i spółgłosek produkowanych jest w sposób ingresywny, tj. przez wdech powietrza. Przez to istnieją dwie grupy modyfikatorów samogłosek i niektórych spółgłosek, tj. akcent toniczny i tzw. sãnga, czyli semantyczna indykacja akceleracji bądź deceleracji rytmicznych trzasków powstałych na skutek ingresywnego charakteru produkcji fonemu. Toniczność i sãnga są cechami, które krzyżują się ze sobą.

Samogłoski[]

α ε η ι ο υ ω

Bazowe:

  • Α α /ä/,
  • Ε ε /e/,
  • Η η /ɨ/,
  • Ι ι /i/,
  • Ο ο /o/,
  • Υ υ /y/,
  • Ω ω /ɯ/.
Wymowa w Te'et
Przykład cecha cecha (nazwa) typ opis
kuema κὼεμἂ akcent niski bądź opadający
α kuema κὼεμἂ akcent średni, stały
ά kuema κὼεμἂ akcent wysoki bądź rosnący
sãnga σᾰνγᾰ tarcie krtaniowe zwalniające
α sãnga σᾰνγᾰ tarcie krtaniowe niezmienne
sãnga σᾰνγᾰ tarcie krtaniowe przyspieszające
α tokso το̆κσὁ kierunek ingresywny
tokso το̆κσὁ kierunek egresywny
α hsang ξανγ typ mowy zwykły
hsang ξανγ typ mowy szeptany

Akcent i sãngę posiadają tylko samogłoski ingresywne, w przypadku egresywnych i szeptanych ton nie stanowi różnicy. Te dwie ostatnie grupy obejmują wyłącznie α, ι oraz υ.

Spółgłoski[]

ь β γ δ ϝ ϙ ζ ϛ θ κ λ μ ϻ ν ξ π ρ σ τ φ χ ψ
  • ἀ, ᾶ, ь /↓ʔ/, χχ /ħ/, δρ /ʕ/
  • π /↓p/, τ /↓t/, κ /↓k/
  • β /↓b/, δ /↓d/, γ /↓g/
  • π̠ /↓pφ/, τ̠ /↓ts/, κ̠ /↓kx/
  • π̄ /↓pn/, τ̄ /↓tn/, κ̄ /↓kn/
  • π̟ /p’/, τ̟ /t’/, κ̟ /k’/
  • π̥ /ǀ/, τ̥ /ǁ/, κ̥ /ǂ/
  • ϙ /↓q/, ϻ /↓ts/
  • φ, ϝ /↓φ/, χ /↓x/, θ /↓s̠/
  • σ /↓s̠/, ζ /↓z̠/
  • ρ /↓ɾ/, λ /↓ɫ/, λλ /↓w/
  • μ /↓m/, ν /↓n/, νγ /↓ŋ/
  • ξ /↓xs/, ψ /↓φs/, ς /↓sn/
  • ἁ /↓h/

Egresywne dźwięki oznacza się apostrofem po nich, np. 'f /φ/.

Podstawowe słowa[]

  • ῦρ - ja
  • λὐ - ty
  • θότ - być
  • π̟ὰν - proszę
  • ὂϻφφὄ - dziękuję
  • κἑρχήλλυχχ - przepraszam
Advertisement