Conlang Wiki
Advertisement

Magdalena Evtrata Butrin z domu Shebi (ur. 10 lutego 1924 roku w Orlovitshu koło Prisztiny, zm. 19 lutego 1999 roku w Prisztinie), kencyrlska bojowniczka o niepodległość, premier Kencyrli w latach 1952-1960 i prezydent Kencyrli w latach 1960-1970.

Magdalena Shebi urodziła się 10 lutego 1924 w mieszczańskiej rodzinie z podprisztińskiego Orlovitshu. Jako wcześniak (urodziła się w 7. miesiącu ciąży) dawano jej małe szanse, lecz przeżyła, podobno dzięki wstawiennictwu aktualnego patriarchy Kosowa, który w cudowny sposób miał rozpoznać w niej przyszłą wielką kobietę. Uczyła się w szkole w Obiliciu, gdzie zastał ją wybuch II wojny światowej. To wydarzeniu przekonało ją, że należy związać się z organizacjami narodowowyzwoleńczymi. W 1943 była już przywódczynią młodzieży kencyrlskiej w Obiliciu, a w maju 1944 roku wysłano ją na szkolenie specjalne do Prisztiny. Po wybuchu powstania przygotowywała miasto do przejęcia władzy, które nastąpiło 17 października 1944 roku. Wyznaczono ją wtedy do pełnienia funkcji tymczasowego burmistrza dzielnicy Toshvart. Po wojnie związała się z ugrupowaniem Vorem (Naprzód), które weszło do parlamentu.

Po niepopularnych rządach premiera Alfreda Rusy i jego obaleniu została kandydatem opozycyjnej w 1952 roku partii Vorem na premiera. Po wielu głosowaniach mianowano ją 16 października 1952 na premiera. Trudna sytuacja budującej się demokracji i niezamożnego społeczeństwa nie sprzyjały nowej pani premier popularności. Z wielką trudnością udało się jej przeprowadzić w latach 1953-1954 szereg reform mających usprawnienie działalności państwa oraz jego służb. W 1955 została formalnie założona policja. Popierana przez prezydenta Megera Shtovijeja zwyciężyła w wyborach parlamentarnych w 1956 roku i kontynuowała swoje plany reform. Zreformowała służbę zdrowia, leśnictwo, służbę pożarniczą oraz szkolnictwo wyższe, wprowadzając nową jednostkę, tzw. szkołę ekonomiczną. Ten pomysł okazał się największym sukcesem, jaki osiągnęła pani premier. Ściągnęła do kraju zagranicznych wykładowców, dzięki czemu w 1960 kraj dysponował już pierwszymi wykształconymi ekonomistami, którzy wzięli się za publiczne wydatki. Było to jednym z wielu sukcesów na drodze dalszej kariery.

W wyborach prezydenckich w 1960 nie dała szans przeciwnikom i zwyciężyła w pierwszej turze z wynikiem ponad 65% głosów. Zza biurka prezydenta kontrolowała dalszy rozwój w kraju, choć ten nie był taki, jaki chciałaby pani prezydent. W 1965, gdy nadchodziła walka o reelekcję, problemy sprzed kilkunastu lat wciąż doskwierały w wielu regionach kraju. Mimo to Magdalena Butrin ponownie wygrała w pierwszej turze z wynikiem 58,76% głosów. Kolejne pięć lat prezydentury przyniosły kolejne powolne dążenia ku lepszemu. Przed wyborami w 1970 roku zapowiedziała, że tak jak jej poprzednik nie wystartuje po trzecia kadencję. Zadowoliła się stanowiskiem ministra nauki w rządzie Elviego Midy. W 1974 roku zrezygnowała z krajowej polityki i wyjechała na placówkę dyplomatyczną najpierw do Grecji, a potem do Bułgarii.

Do kraju powróciła w 1985 roku, kiedy nadszedł boom gospodarczy związany z odkryciem srebra w okolicach Mitrowicy i zamieszkała w Prisztinie. Jej dawna popularność narosła i stała się symbolem sukcesu Kencyrli w latach 80. XX wieku, mimo iż osobiście nie brała w nich udziału. Za ważne uznano jej reformy z lat 60. XX wieku. Jej śmierć 19 lutego 1999 roku wstrząsnęła krajem, ówczesny prezydent Edgaras Radužęrinįkis wprowadził trzydniową żałobę narodową, przez długie tygodnie na placu M. Shtovijeja, przed pałacem prezydenckim, zbierali się ludzie z kwiatami i zniczami. Wkrótce potem jej imieniem nazwano jedną z największych alej w Prisztinie.

Magdalena Butin z domu Shebi wyszła za mąż w 1942 roku za Franciszka Butrina, jednego z późniejszych bojowników o wolność. Miała z nim trójkę dzieci: Mariję, Anxheja i Felsha.

Advertisement